#sunumbir : c'est notre affaire ! 

" SENEGAAL SUNU GAAL de Làmp Faal Kala

I- Présentation de l’auteur : 

" Làmp Faal Kala, am ñu ko gën xam ci turu Ngoti Faal ( Ngoty Fall), doomi Lugala ju gane Àddina ci atum 1984. Moo ngi jànge ca iniwersite bu Ndar. Foofu la amee ca atum 2009 lijaasay Master ci Làkk, Mbind ak Mboor ñeel Afrig ca departmã Àngle. Boobaak léegi muy wéyal ay gëstoom ci fànn woowu ba doon ku ci am aw tur. Jaar na itam ci atum 2011 ca FASTEF ba daara ja ñuy tàggate jàngalekat yi ba am lijaasay CAES ji ko def ab jàngalekatu Àngale. Mu ngi dalee Alquraan ca Gànnaar. Waaye kenn mënul a tudd Làmp te tuddoo Seriñ Mustafa a Faati Kala, mi ko yar ca Luga, tàggat ko ci wàllu diine, def ci moom jikko yu rafet. "

II- Texte : SENEGAAL SUNU GAAL

Su nu ne géwaloo

Ńépp teew dajaloo

Toog taataan di dégloo

Waxtaane sunu gaal

 

Jamono bu soppikoo

Ba tee noo dajaloo

Péncoo ak a diisoo

Sànk nan sunu gaal

 

Njiit yi nuy sàmmloo

Su leen askan wi wóoloo

Goreleen bàyyi jiiroo

Jéem a aar sunu gaal

 

Lu waral nuy xëccoo

Ba mu jural nu noonoo

Sànk li nu daa damoo

Teraangay Senegaal

 

Nanu fexee juboo

Ànd bañ xiiroo

Ngalla bubu di ŋaayoo

Fàttee joow sunu gaal

Jot na nuy laamisoo

Masla tey defandoo

Ba tongook féewaloo

Jokkoo joow sunu gaal

Wolof ne wat gaal yëgoo

Liy sët nar a suturloo

Bunu di ko asaaloo

Day suuxal sunu gaal

 

Ngëneel ya maam daa sagoo

Buñu nu leen bàyyiloo

Leneen ñu nuy jàpploo

Lu gënul ci gii gaal

 

Cëy réew mee jaxasoo

Ndaw ñiy nuur ci am po

Tee noo jóg wattoondoo

Senegaal sunu gaal

 

Tubaab ya noo nuroo

Sàngara day sallañoo

Sinebaar jalaañoo

Di gàkkal sunu gaal

 

Ńii di dagg seen jëmm

Teg ci taal daldi wësëm

Togg jaay wutey dërëm

Bari na tey sunu gaal

 

Farañse Wiktoor Igoo

Tataa tàpp Tootoo

Du ci la nuy yokkoo

Moom sa réew sunu gaal

 

na bañkat yi laay woo

Ci làkki réew mig jokkoo

Nas leen caq ràngoo

Mooy taaral sunu gaal

 

Seefaa nuy toroxloo

Ci la njiit yiy sibooroo

Moo tee raŋ bi yëngoo

Ba nu joow sunu gaal

                      Làmp Faal Kala, Xelum xalam, EJO, 2020.

 

Quelques axes de lecture

- La poésie militante : Un hymne patriotique. Un appel à la cohésion nationale

- Le respect des valeurs traditionnelles.

- La question de la revalorisation des langues nationales

-Repérage et interprétation des figures de style : énumération, métaphore, allitération, assonance, etc.

- La structure du poème

 

Insistons sur :

Un quatrain est une strophe de quatre vers.

« Ngëneel ya maam daa sagoo

Buñu nu leen bàyyiloo

Leneen ñu nuy jàpploo

Lu gënul ci gii gaal »

Un huitain est une strophe de huit vers

« Nanu fexee juboo

Ànd bañ xiiroo

Ngalla bubu di ŋaayoo

Fàttee joow sunu gaal

Jot na nuy laamisoo

Masla tey defandoo

Ba tongook féewaloo

Jokkoo joow sunu gaal »

 

18/ 04 / 2021

Facebook 1617922663958 6786059501135643076

1 vote. Moyenne 4.00 sur 5.

Ajouter un commentaire

Date de dernière mise à jour : dimanche 18 avril 2021